Παρασκευή 30 Απριλίου 2010

İneklerde Prenatal Embriyonik/Fotal Cinsiyetin Belirlenmesi

Ozet: Gebe ineklerde doğacak yavruların cinsiyetlerinin onceden belirlenmesi, yetiştiricilikte bazı avantajları beraberinde
getirmektedir. Cinsiyet tespiti, et veya sut uretimi yapan işletmelerin uretim stratejilerini onceden planlamalarına
olanak sağladığı gibi, biyoteknolojik calışma (suni tohumlama, embriyo transferi vs.) programlarının da onceden yapılmasını
kolaylaştırmaktadır. Gunumuzde prenatal embriyonik ya da fotal cinsiyetin belirlenmesine yonelik calışmalar
spermatozoa, embriyo ve fotusler uzerinde değişik yontemler uygulanarak gercekleştirilmektedir. Sunulan derlemede
bu yontemler hakkında ayrıntılı bilgiler verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Cinsiyet, inek, prenatal.


Giriş
Besicilik yapılan işletmelerde doğacak yavruların
erkek, sut uretimi yapılan işletmelerde de dişi olması
arzu edilir. Bu yuzden gebe ineklerde doğacak
yavruların cinsiyetlerinin onceden belirlenmesi,
yetiştiricilikte bazı avantajları beraberinde getirir.

Doğacak yavrunun cinsiyetine gore her işletme,
programına uygun gebe inek satın alabilir, uretim
stratejisini de 6-7 ay oncesinden planlayabilir. Cinsiyet
tayini biyoteknolojik calışmalarda da avantaj
sağlamaktadır. Yavru cinsiyetlerinin onceden bilinmesi,
ileriye donuk suni tohumlama ve embriyo
transferi programının yapılmasını kolaylaştırabilir.
Gunumuzde prenatal fotal cinsiyetin belirlenmesine
yonelik calışmalar spermatozoa, embriyo ve
fotusler uzerinde değişik metotlar uygulanarak
gercekleştirilmektedir. Bu derlemede, ulkemizde
henuz pratiğe aktarılmamış bu metotlar hakkında
ayrıntılı bilgiler verilecektir.

Spermada Cinsiyetin Saptanması
Memeli hayvanlarda doğacak yavruların cinsiyetleri
fertilizasyon sırasında şekillenmektedir.
Fertilizasyon sırasında X kromozomu taşıyan haploit
ovum, X kromozomu taşıyan haploit
spermatozoa ile birleşirse dişi (XX), Y kromozomu
ile birleşirse erkek (XY) cinsiyet oluşmaktadır.
Tohumlamalar oncesi spermatozoalar X veya Y
kromozomlarına gore ayrılıp sınıflandırılabilirse, bu
spermatozoalar ile yapılan tohumlamalar sonrası
embriyoların cinsiyetleri de saptanmış olur (2, 19,
28).
Spermada X ve Y kromozomlarının ayırt edilerek
cinsiyet saptanmasında, santrifujasyon,
elektroforez, sedimentasyon, filtrasyon, muhafaza
mediumundaki pH değişiklikleri, immunolojik teknikler
ve motilite kriterleri gibi yontemler ile elde
edilen sonuclar cok farklı olup, pratikte guvenilir
değillerdir (8, 19, 28).
X veya Y kromozomları taşıyan spermatozoonlar
arasındaki en onemli kanıtlanmış fark, bu kromozomlardaki
cinsiyete gore değişen DNA miktarı
olmaktadır. X kromozomu Y kromozomuna gore
onemli olcude buyuk olduğu icin, Y kromozomuna
gore yaklaşık % 3 daha fazla DNA ihtiva etmektedir
(28). Johson ve ark (19) bu farklılığa dayanarak
spermatozoonların flow sitometri analiz yontemiyle,
cinsiyete gore iki gruba ayrılabileceğini bildirmektedirler.
Ancak gunumuzde bu yontemin de
pratikte kullanımını sınırlandıran uc onemli dezavantajı
bulunmaktadır. Bunlar: Saat başı ayrılabilen
spermatozoa sayısı oldukca az olup, 3.5 X 105
dir. Yontem oldukca masraflı olmaktadır. Yine
metotda kullanılan fluorokrom, spermatozoaların
vitalitesi uzerinde olumsuz etki oluşturarak,
embriyonik olum oranını arttırmaktadır

Embriyoda Cinsiyetin Saptanması
Gunumuzde, embriyolar uzerinde 5 farklı yontemle
cinsiyet belirlenebilmektedir (13, 28).
1. Sitogenetik yontem ile embriyonik cinsiyetin
belirlenmesi,
2. Immunolojik yontemle embriyonik cinsiyetin
belirlenmesi (HY antijeninin belirlenmesi),
3. X kromozomuna bağlı enzim aktivasyonlarını
saptayarak embriyonik cinsiyetin belirlenmesi,
4. Embriyonik gelişim donemine gore embriyonik
cinsiyetin belirlenmesi (erkek ve dişi embriyolar
arasındaki metabolik aktivite farklılıklarının
saptanması),
5. Y kromozomuna ozel DNA zincirlerinin kullanılmasıyla
embriyonik cinsiyetin belirlenmesi.

Sitogenetik Yontem ile Embriyonik Cinsiyetin
Belirlenmesi
Bu yontemde, embriyodan biyopsiyle sınırlı sayıda
hucre alınır. Bu hucreler, mitozdaki hucre bolunmesini
durdurmak icin, metafaz bloke edici bir
madde (orn. colcemid) ihtiva eden besi yerlerinde
kulture edilir. Bu besi yerlerinde gelişmeye bırakılan
hucrelerde kromozomlar birbirlerinden ayrılır.
Lam uzerine aktarılan hucreler fikse edilip, DNA’ya
spesifik bir boya maddesi ile (orn. Giemsa) boyandıktan
sonra mikroskop altında incelenir. Metafaz
aşamasında gelişmesi durdurulmuş hucrelerde
kromozom ayrıntısı analiz edilebilmektedir. Bu
analizde cinsiyet teşhisi icin iki X kromozomu veya
bir Y kromozomunun gorulmesi yeterli olmaktadır.
Metodun doğruluk oranı % 100’e cok yakın
olmaktadır (22, 32, 37).
İnek, koyun ve tavşan embriyolarında transferden
once, 4 değişik sitogenetik yontemle başarılı bir
şekilde cinsiyet tayini yapılabilmektedir

1. Cinsiyet kromatinin (barr cisimciği) identifiye
edilmesi
Barr cisimciği sadece dişilerde, somatik hucrelerde
gorulen inaktif bir X kromozomudur. Diğer evcil
hayvanlarda yoğun bir sitoplazma tarafından gizlendiği
icin, sadece cok hucreli tavşan embriyolarında
ortaya konabilmektedir. Ayrıca bu cisimciğin
gorulebilmesi hucre siklusuna bağlı olduğu icin,
cok sayıdaki hucreleri kapsayan biyopsiye de ihtiyac
duyulmaktadır. Bu yuzden uygulama
embriyonal erken donem ile sınırlı olmaktadır
Bu yontemde cinsiyeti doğru olarak belirleme oranı
oldukca yuksek olmasına karşılık, kullanılan 5-6
gunluk tavşan embriyolarının yaşama gucu de cok
zayıf olmaktadır. Bununla birlikte, henuz barr cisimciğinin
şekillenmediği donemlerde yapılacak
kontrollerde, dişi embriyolar yanlışlıkla erkek olarak
değerlendirilebilir

2. 10-15 gunluk sığır embriyolarında trofoblast
biyopsisi
Bu yontemde embriyoların % 65-70’inde cinsiyet
doğru olarak saptanabilmektedir. Zaman alıcı olan
bu metotta, deneyimli iki sitogenetikci 12-15 embriyo
uzerinde calışmak icin beş saate ihtiyac duyar.
Embriyolar in vitro ortamda birkac saatten fazla
korunamamaktadır (28). Bu nedenle, aynı gunde
transferin gercekleştirilmesi icin, cinsiyet teşhisini
zamanında ve doğru olarak yapabilmek zor olmaktadı

3. 6-7 gunluk sığır embriyolarında trofoblast
biyopsisi
Bu analizde, embriyodan mikroşirurjikal yolla alınan
10-15 hucre, sitogenetik kromozom analizi icin
hazırlanır. Embriyoların toplanması, transferi ve
dondurulması, cerrahi olmayan embriyo transferi
icin ideal şartları kapsamaktadır. Yontemin başarı
oranı % 33 ile % 60 arasında değişmektedir (28).
Picard ve ark (31), bu yontemi kullanarak 36 embriyonun
yaklaşık % 60’ında; Rall ve Leibo (32) ise,
177 embriyodan 110’unda (% 62) embriyonik cinsiyeti
Saptayabilmişlerdir

4. Embriyonun mikroşirurjikal olarak bolunmesi
İki eşit parcaya bolunen embriyo parcalarında,
sitogenetik tekniklerle cinsiyet % 60 oranında belirlenebilmektedir.
Biyopsiyle alınan hucrelerin uzun
sureli kulture edilmesi veya diğer embriyo yarımlarının
kullanılmasıyla başarı oranı artabilmektedir.
Ancak uzun sureli in vitro kulturun istenmeyen
gelişim komplikasyonlarını beraberinde getirebileceği
unutulmamalıdır. Yine de bu yontem diğer
cinsiyet belirleyici analizlerin doğrulanmasında
kullanılabilen destekleyici bir analiz şekli olabilmektedir

Immunolojik Yontemle Embriyonik Cinsiyetin
Belirlenmesi (HY antijeninin belirlenmesi)
Cinsiyete spesifik antijenin immunolojik olarak ortaya
konulması, embriyoda cinsiyetin noninvasiv
olarak belirlenmesine imkan tanımaktadır (18, 39,
41). Bu antijen ilk olarak, erkek farelerden alınan
deri parcalarının dişi farelere transplante edildiğinde,
bu graftların dişi fareler tarafından reddedilmesiyle
anlaşılmıştır. Diğer tum kombinasyonlarda
(erkek-erkek, dişi-dişi, dişi-erkek) ise bu ret olayı
gorulmemektedir (28). Bu şekilde, erkek cinsiyete
spesifik antijenin varlığı anlaşılmış, bu antijene Y
kromozomu uzerinde bulunduğu icin de
Histocompatibility-Y veya H-Y antijeni adı verilmiştir.
Hemen hemen tum turlerin (> % 70) erkek cinsiyetlerinde,
somatik hucrelerinde bulunan H-Y
antijenini embriyolar uzerinde belirlemek icin
sitolitik ve immunofluoresans yontemler geliştirilmiştir

Sitolitik yontem
Bu yontemde embriyolar sulandırılmış H-Y
antiserum ve komplementi icerisine bırakılır. H-Y
antijenini taşıyan embriyoların gelişmeleri durur
veya hucrelerinde erimeler oluşur. Embriyolar bu
şekilde erkek olarak sınıflandırılır. Gelişmelerinde
herhangi bir bozukluk gozlenmeyen diğer embriyolar
da dişi olarak değerlendirilerek transferde kullanılır
(28, 37). White ve ark (40), sitotoksik yontem
ile 8-16 hucreli fare embriyolarında yaptıkları calışmada,
olcumden etkilenmeyen ve dişi olarak kabul
edilen embriyoların alıcı hayvanlara transferinden
sonra doğan yavruların % 86’sının dişi olduğunu
gozlemişlerdir.

Immunofluoresans yontem
Bu yontemde, sitolitik metodun aksine, erkek embriyoların
gelişme kabiliyetleri etkilenmemektedir.
Embriyolar yaklaşık 30-45 dakikalığına primer antikorlarla
inkube edilir, yıkanır ve sonucta fluoresans
boya maddesiyle (Fluoresceic Isothiocyonate =
FITC) işaretli ikinci antikorla inkube edilir. Yeniden
yıkanan embriyolar, fluoresans mikroskobu ile spesifik
fluoresans mevcudiyeti acısından incelenir.
Erkek embriyolar uygun bir fluoresans reaksiyonu
ile tanınır (2, 28, 37). Bir calışmada (42)
immunofluoresans yontemi ile incelenen 258 sığır
embriyosunda, 132 embriyo erkek, 126 embriyoda
dişi olarak ayrılmıştır. Erkek olarak ayrılan embriyolardan
84 tanesinin karyotipinin hazırlanmasıyla,
bunlardan % 79’unun erkek olduğu gozlenmiştir.
Dişi olarak ayrılan embriyolardan 65 tanesinin
karyotiplerinin hazırlanmasıyla da % 89’unun dişi
olduğu anlaşılmıştır.


X Kromozomuna Bağlı Enzim Aktivasyonlarını
Saptayarak Embriyonik Cinsiyetin Belirlenmesi
Memeli hayvanlarda homogenetik cinsiyet iki X
kromozomu (XX) taşırken, heterogenetik cinsiyet
tek bir X kromozomu taşımaktadır (XY). Bu durumda
dişilerde, X-kromozomuna bağlı belirli enzimlerin
seluler konsantrasyonu ile aktiviteleri erkeklere
gore iki kat fazla olmaktadır (18, 37, 44). Bu hipoteze
dayanarak, fare embriyolarında cinsiyet teşhisi
icin X kromozomuna bağlı enzim aktivasyonlarının
belirlenmesi yontemi geliştirilmiştir. Metodun
ana hedefi superovulasyon sonrası, morula ve
blastosist safhasında bulunan fare embriyolarında,
X kromozomuna kodlanmış enzimlerin (Glukoz-6-
fosfat-dehidrogenaz (G-6-PD), Hypoxanthinephosphoriboxyl-
Transferase) araştırılmasıdır


Embriyonik Gelişim Donemine Gore
Embriyonik Cinsiyetin Belirlenmesi (erkek ve
dişi embriyolar arasındaki metabolik aktivite
farklılıklarının saptanması)
Araştırmalar erkek embriyoların dişi embriyolara
gore daha hızlı geliştiğini gostermektedir. Buna
gore, aynı anda dollenen embriyoların gelişme
hızlarına bakarak, bu embriyoları dişi veya erkek
olarak sınıflandırmak mumkun olabilmektedir (3,
4). Xu ve ark (45), tohumlamadan sonraki 8. gunde
hatched blastosist donemindeki embriyoların
buyuk coğunluğunun erkek olduğunu, ayrıca erkek
embriyoların dişilere gore daha cok hucreye sahip
olduklarını bildirmektedirler. Ancak cinsiyet ile
embriyoların gelişme hızları arasındaki bu korelasyon
her zaman doğru olmamaktadır. Cunku
superovulasyonun gercekleştirildiği hayvanlarda,
ovulasyonlar uzun bir doneme sarkmakta (10-12
saat), tam ovulasyon zamanları da bilinmemektedir.
Bu nedenle, in vivo şartlarda uretilen embriyolarda,
belirli gelişme donemlerindeki bolunme hızlarına
gore embriyonik cinsiyet teşhisi relatif olarak
şupheli olmaktadır. Bu yontem in vitro koşullarda
uretilen embriyolarda başarıyla uygulanabilir

Y Kromozomuna Ozel DNA Zincirlerinin Kullanılmasıyla
Embriyonik Cinsiyetin Belirlenmesi
Bu yontemin esasında, Y-kromozomu uzerindeki
komplementar yapı olan DNA-fragmentlerinin kullanılması
yatar (28). Ellis ve ark (12), erkek cinsiyete
ozel DNA problarının kullanılmasıyla sığırlarda
%100 doğruluk oranıyla cinsiyetin saptanabileceğini
bildirmektedirler.
Bu yontem ile, 61/2-7 gunluk inek embriyolarında
cinsiyet teşhisi icin uc onemli basamağa ihtiyac
duyulur. Bunlar:
● Embriyodan hucre alınması (biyopsi),
● Polimeraz zincir reaksiyonu
● Spesifik PCR fragmentinin elektroforetik olarak
belirlenmesi (28).
Biyopsi işlemi, embriyolardan 100-200 buyutme
altında, mikromanuplasyon ile 1-10 adet blastomer
alınmasını kapsar. Biyopsi materyalinin alınmasından
cinsiyet teşhisine kadar 3-5 saat gecmektedir.
Bu durum embriyoların taze transferine olanak
sağlamaktadır (33).
PCR ise, spesifik DNA zincirlerinin enzimatik sentezi
icin geliştirilmiş in vitro bir metotdur (7, 29, 30,
33). Bircok araştırıcı sığır (17, 30, 35, 36), at (29),
koyun (16), fare (6) ve insan (15) embriyolarında
PCR kullanarak cinsiyetin saptanabileceğini ifade
etmektedirler. Yine gebe hayvanlardan alınan kan
orneklerinde de PCR tekniğiyle erkek yavruya ait
genetik materyal ortaya konabilmektedir (20).
PCR uygulamasından sonra DNA cozeltisi
agarosejel icerisine aktarılarak elektroforez işlemine
gecilir. Bu işlemle, aranan sekansların diğer
proteinlerden ayırt edilmesi mumkun olabilmektedir.
Yaklaşık 30-60 dakika sonra aranan gruplar
identifiye edilebilmektedir. Erkek bir embriyo soz
konusu olduğunda, belirli bir Y-kromozomun parcasına
spesifik olan florasans veren band gozlenebilir.
Bu spesifik bandın gorulememesi de embriyonun
dişi olduğunu gosterir. Bu yontemdeki başarı
oranları da oldukca yuksektir. Biyopsi alınan embriyolarda
% 95’den daha fazla oranlarda DNA analizi
yapılabilmekte, prenatal cinsiyet tayini de % 95
ile % 100’luk doğruluk oranlarıyla belirlenebilmektedir.

Fotuste Cinsiyet Teşhisi
Gebelik şekillendikten sonra, fotus vasıtasıyla
prenatal cinsiyetin belirlenmesi, amniosentez (1,
20, 24, 25) ve ultrasonografi (9, 14, 21, 26, 38, 34)
ile yapılabilmektedir

Amniosentez ile Fotal Cinsiyetin Belirlenmesi
Gebelikte, uterus uzerinden yavru zarları gecilerek,
fotusu icerisinde barındıran sıvıya ulaşılıp,
ornek sıvı alınması işlemine amniosentez denilmektedir.
Amniosentez, vaginal yolla veya aclık
cukurluğundan uygulanan ozel iğnelerle ya da
laparatomi ile uterusa ulaşılarak 20-25 ml miktarındaki
fotal sıvının aspire edilmesi şeklinde yapılmaktadır
(1). Amniosentez ile kazanılan amnion
sıvısı ile, fertilizasyondan yaklaşık 7-20 hafta sonra
sitolojik, biyokimyasal veya endokrinolojik yontemler
ile (testikuler androgenin belirlenmesi)
fotusun cinsiyeti belirlenebilmektedir
Yapılan post-mortem bir calışmada Alacam ve ark
(1), gebeliğin 90-120. gunleri arasında
amniosentez ile elde edilen sıvılarda, RIA yontemi
ile testosteron hormonu duzeylerinin tayini ile fotal
cinsiyetin belirlenebileceğini bildirmektedirler.
Leibo ve Rall (24), amniosentez tekniğiyle gebeliklerinin
50-90. gunleri arasında bulunan 775 inekten
732 adetinde fotal cinsiyeti (359 erkek, 373 dişi)
belirleyebilmişlerdir.
Sitolojik yontemde her iki fotal cinsiyet % 95 doğruluk
oranıyla belirlenebilirken, bu oran erkek cinsiyette
% 100’u, dişi cinsiyette de % 95’i bulmaktadır

Ultrasonografi ile Fotal Cinsiyetin Belirlenmesi
Ultrasonografi tekniğinin diğer yontemlere gore en
onemli avantajı, her turlu saha şartlarında uygulanabilme
ve cabuk sonuc verme ozelliğinin olmasıdır.
Bu metotda hedef, fotal scrotum ile meme başı
surgunu veya fotal genital cıkıntıların yerleşiminin
goruntulenmesidir (10, 11, 14, 21, 26, 34, 38, 43).
Gebeliğin erken donemlerinde, meme başı surgunlerinin
gozlenmesiyle dişi yavruların belirlenmesi
oldukca guctur. Cunku ultrasonografide nokta şeklinde
gozlenen meme başı surgunleri, bolgedeki
diğer noktamsı yapılarla karışabilmektedir (21). Bu
nedenle, gebeliğin erken donemlerindeki cinsiyet
teşhisinde genital cıkıntıların muayenesi onem
kazanır (9). Fotal genital cıkıntılar (Tuberkulum
genitale) erkek cinsiyette penis, preputium, dişilerde
de vulva ve klitoris’dir. Bu cıkıntılar gebeliğin
henuz 45. gununde gelişmekte, ancak her iki cinsiyette
de bu donemde arka ekstremiteler arasında
lokalize olmaktadır (38). Kδhn (21), başlangıcta
her iki cinsiyette de arka ekstremiteler arasında
lokalize olan bu genital cıkıntıların, gebeliğin 40-
60. gunleri arasında erkek cinsiyette gobek kordonuna,
dişi cinsiyette de kuyruk kokune doğru goc
ettiğini bildirmektedir.
Curran ve ark (9), gebeliğin 48-60. gunleri arasında
bulunan 16 duve uzerinde yaptıkları calışmada,
genital cıkıntıların morfolojisi ve yerleşimlerini belirlemeyi
amaclamışlardır. Bu araştırıcılar, genital
cıkıntıların her iki cinsiyette gebeliğin 48-49. gunlerinde
arka bacaklar arasında yer aldığını, erkeklerde
56.0 ア 0.8 gunde gobek kordonunun hemen
kaudalinde, dişilerde ise 53.8 ア 0.2 gunde kuyruğun
altında yer aldığını bildirmektedirler. Aynı
araştırıcılar genital cıkıntıların saptanmasıyla yapılacak
cinsiyet tayininde, gebeliğin 55-60. gunleri
arasında maksimal doğruluk oranının elde edilebileceğini
vurgulamaktadırlar.
Muller ve Wittkowski (27), scrotum ve meme bezinin
hedef alınıp goruntulenmesiyle, tohumlamadan
sonraki 73-120. gunler arasında % 94 doğruluk
oranıyla fotal cinsiyetin belirlenebileceğini bildirmektedirler.
Dinc ve ark (11) da genital cıkıntılarla
beraber, skrotum ve meme başı surgunlerinin
gozlenmesiye, gebeliğin 55-120. gunleri arasında
bulunan duve ve ineklerde fotal cinsiyetin %
78.4’luk doğruluk oranıyla belirlenebileceğini bildirmektedirler


Kaynaklar
1. Alacam E, Tekeli T, Guven B, Dinc DA, Ozsar
S ve Guler M, 1991. İneklerde fotal sıvılardaki
testosteron hormonu duzeylerinin araştırılması
ile cinsiyet tayini. Hay Araş Derg., 1, 1: 19-21.
2. Anderson GB, 1987. Identification of
embryonic sex by detection of H-Y antigens.
Theriogenology, 27: 81-97.
3. Avery B, Madison V and Greve T, 1991. Sex
and development in bovine in-vitro fertilized
embryos. Theriogenology, 35: 953-963.
4. Avery B, Jorgensen CB, Madison V and Greve
T, 1992. Morphological development and sex
of bovine in vitro-fertilized embryos. Mol
Reprod Develop., 32: 265-270.
5. Binder H, Jakob CH und Bucher P, 1996.
Reproduktionsmedizin im wandel: Neue
entwicklungen beim embryotransfer.
Schweizer archiv fόr tierheilkunde, 138, 5:
215-219.
6. Bradbury MW, Isola LM and Gordon JM, 1990.
Enzymatic amplification of a Y chromosome
repeat in a single blastomere allows
identification of the sex of preimplantation
mouse embryos. Proc Natl Acad Sci., 87:
4053-4057.
7. Bredbacka P, Bredbacka K and Peippo J,
1991. Experiences of using PCR for sexing
bovine embryos. Reprod Dom Anim., 26: 75-
77.
8. Carvalho RV, Del Campo MR, Palasz AT,
Plante Y and Mapletoft RJ, 1996. Survival
rates and sex ratio of bovine IVF embryos
frozen at different developmental stages on
day 7. Theriogenology, 45: 489-498.
9. Curran S, Kastelıc JP and Ginther OJ, 1989.
Determining sex of the bovine fetus by
ultrasonic assessment of the relative location
of the genital tubercle. Anim Reprod Sci., 19:
10. Curran S and Ginther OJ, 1991. Ultrasonic
determination of fetal gender in horses and
cattle under farm conditions. Theriogenology,
5: 809-814.
11. Dinc DA, Şendağ S, Celik HA, Aydın İ, Umutlu
S ve Aral F, 2002. İnek ve duvelerde real-time,
B-mode ultrasonografi ile fotal cinsiyetin belirlenmesi.
Vet Bil Derg., 18, (3-4): 5-11.
12. Ellis SB, Bondioli KR, Williams ME, Pryor JH
and Harpold MM, 1989. Sex determination of
bovine embryos using male-specific DNA
probes. Theriogenology, 29: 242.
13. Espinasse J, 1990. Biotechnologien und
buiatrik. Tierδrztl. Umschau, 45: 666-677.
14. Franck M and Martinot S, 1993. Diagnosis of
fetal sex by ultrasonography. Sciences
Veterinaires Medecine Comparee, 3: 201-208.
15. Handyside AH, Penketh RJA, Winston RML,
Pattinson JK, Delhanty JDA and Tuddenham
EGD, 1989. Biopsy of human preiplantation
embryos and sexing by DNA amplification.
Lancet, 1: 347-349.
16. Herr CM, Holt NA, Matthaei KI and Reed KC,
1990a. Sex of progeny from bovine embryos
sexed with a rapid Y-chromosome-detection
assay. Theriogenology, 33: 247.
17. Horvat S, Medrano JF, Behboodi E, Anderson
GB and Murray JD, 1996. Sexing and
detection of gene construct in microinjected
bovine blastocysts using the polymerase chain
reaction. Transgenic Research, 2: 134-140.
18. Jafar SI and Flint APF, 1996. Sex selection in
mammals: A Review. Theriogenology, 46:
191-200.
19. Johnson LA, Cran DG and Polge C, 1994.
Recent advances in sex preselection of cattle:
Flow cytometric sorting of X- Y- chromosome
bearing sperm based on DNA to progeny.
Theriogenology, 41: 51-56.
20. Kamimura S, Nishiyama N, Ookutsu S, Goto K
and Hamana K, 1997. Determination of bovine
fetal sex by PCR using fetal fluid aspirated by
transvaginal ultrasound-guided amniocentesis.
Theriogenology, 47: 1563-1569.
21. Kδhn W, 1991. Atlas und Lehrbuch der
Ultraschalldiagnostik. Schlutersche, Hannover.
22. King WA, 1984. Sexing embryos by cytological
methods. Theriogenology, 21: 7-17
23. King WA, 1991. Embryo-mediated pregnancy
failure in cattle. Can Vet J, 32: 99-103.
24. Leibo SP and Rall WF, 1987. Determination
of prenatal sex in cattle by amniocentesis.
Theriogenology, 27: 246.
25. Leibo SP and Rall WF, 1990. Prenatal
diagnosis of sex in bovine fetuses by
amniocentesis. Theriogenology, 32: 531-551.
26. Muller E, Rath D, Klug E und Merkt H, 1986.
Die anwendbarkeit der sonographie zur
diagnostik am weiblichen genitale des rindes.
Berl Mόnch Tierδrztl Wschr., 99: 311-318.
27. Muller E and Wittkowski G, 1986.
Visualization of male and female
characteristic of bovine fetuses by real-time
ultrasonics. Theriogenology, 25: 571-574.
28. Niemann H und Meinecke B, 1993.
Embryotransfer und assoziierte biotechniken
bei landwirtschaftlichen nutztieren. Ferdinand
Enke Verlag, Stuttgart.
29. Peippo J, Huhtinen M and Kotilainen T, 1995.
Sex diagnosis of equine embryos using the
polymerase chain reaction. Theriogenology,
44: 619-627.
30. Peura T, Hyttinen JM, Trunen M and Jδnne J,
1991. A reliable sex determination assay for
bovine preimplantation embryos using
polymerase chain reaction. Theriogenology,
35: 547-555.
31. Picard L, King WA and Betteridge KJ, 1985.
Production of sexed calves from
frozen-thawed embryos. Vet Rec., 117: 603-
608.
32. Rall WF and Leibo SP, 1987. Production of
sexed bovine pregnancies by cytogenetic
analysis of cultured demi-embryos.
Theriogenology, 27: 269.
33. Schwerin M, Warnat G, Giehm D, Wolf H and
Thomsen PD, 1991. Multilocus genetic typing
of bovine single cells by multiplex polymerase
chain reaction. Reprod Dom Anim., 26: 70-74.
34. Stroud B, 1996. Using ultrasonography to
determine bovine fetal sex. Food Anim Pract.,
7: 663-672.
35. Thibier M and Nibart M, 1992. Bovine embryo
sexing by a DNA probe on the field. Reprod
36. Thibier M and Nibart M, 1995. The sexing of
bovine embryos in the field. Theriogenology,
43: 71-80.
37. Van Vliet RA, Verrinder Gibbins AM and
Walton JS, 1989. Livestock embryo sexing: A
rewiev of current methods, with emphasis on
Y-specific DNA probes. Theriogenology, 32:
421-438.
38. Viana IG und Marx D, 1994.
Geschlchtsbestimmung von rinderfeten
mittels ultraschall. Tierδrztl. Umschau, 49:
484-486.
39. Wachtel SS, 1984. H-Y Antigen in the study of
sex determination and control of sex ratio.
Theriogenology, 21: 18-28.
40. White KL, Lindner GM, Anderson GB and
Bondurant RH, 1982. Survival after transfer
of “sexed” mouse embryos exposed to H-Y
antisera. Theriogenology, 18: 655-662.
41. White KL, Bradbury MW, Anderson GB and
Bondurant RH, 1984. Immunofluorescent
detection of a male-specific factor on
preimplantation bovine embryos.
Theriogenology, 21: 275.
42. White KL, Anderson GB and Bondurant RH,
1987. Expression of a male-specific factor on
various stages of preimplantation bovine
embryos. Biol Reprod., 37: 867-873.
43. Wideman D, Dorn CG and Kraemer DC,
1989. Sex detection of the bovine fetus using
linear array real-time ultrasonography.
Theriogenology, 31: 272.
44. Williams TJ, 1986. A technique for sexing
mause embryos by a visual colorimetric assay
of the X-linked enzyme, Glucose-6-
Phospahate Dehydrogenase. Theriogenology,
25: 733-739.
45. Xu KP, Yadav BR, King WA and Betterıdge
KJ, 1992. Sex-related differences in
developmental rates of bovine embryos
produced and cultured in vitro. Mol Reprod

Erciyes univ Vet Fak Derg 2(1) 39-44, 2005

40 σχόλια:

  1. Hi there, I log on to your new stuff on a regular basis.
    Your story-telling style is awesome, keep up the good work!


    Also visit my web site ... Social Bookmarking service
    my web site > social bookmarking service

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Thanks , I've just been searching for info approximately this subject for a long time and yours is the best I have came upon till now. But, what about the bottom line? Are you certain concerning the supply?

    my web site; Forex Trading System

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Hello there! This article couldn't be written any better! Looking through this article reminds me of my previous roommate! He constantly kept talking about this. I am going to forward this information to him. Pretty sure he'll
    have a good read. Many thanks for sharing!

    My homepage How to improve eyesight

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. It's an amazing piece of writing in support of all the internet viewers; they will obtain advantage from it I am sure.

    Also visit my page; how to lose belly fat

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Good info. Lucky me I came across your blog by accident (stumbleupon).
    I have saved it for later!

    Here is my site ... Lanotiziapassadalweb.Com

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Truly no matter if someone doesn't understand after that its up to other visitors that they will help, so here it occurs.

    Also visit my page: World Of Tanks Hack

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Thanks for sharing such a nice thinking, piece of writing is
    good, thats why i have read it completely

    My web-site :: article source

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. It's an remarkable article in favor of all the internet people; they will get benefit from it I am sure.

    my weblog :: tattoo removal cream reviews

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. I will right away clutch your rss as I can not find your email subscription
    hyperlink or e-newsletter service. Do you've any? Kindly let me know in order that I may subscribe. Thanks.

    Also visit my site: tattoo removal cream reviews

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. May I simply say what a comfort to find somebody who actually knows what they're talking about on the internet. You definitely know how to bring a problem to light and make it important. More and more people really need to check this out and understand this side of your story. I was surprised that you aren't more popular because
    you certainly possess the gift.

    Feel free to surf to my webpage - recycling facts

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. It's very easy to find out any matter on net as compared to books, as I found this paragraph at this website.

    Here is my blog - Ebc69.Free.Fr

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. I'd like to thank you for the efforts you've put in penning this
    blog. I really hope to see the same high-grade content by you
    in the future as well. In truth, your creative writing abilities has inspired me
    to get my own website now ;)

    Also visit my website - diaper rash home remedies

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. whoah this weblog is excellent i love reading your articles.
    Keep up the great work! You understand, many individuals are searching round for this information,
    you could help them greatly.

    Feel free to visit my web blog ... Dry scalp Treatments

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. This website truly has all the info I wanted concerning
    this subject and didn't know who to ask.

    my website ... download 7zip

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Great information. Lucky me I recently found your blog by chance (stumbleupon).

    I have saved it for later!

    Feel free to visit my weblog; Dragonvale Cheats

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Great weblog right here! Additionally your site loads up
    fast! What host are you the usage of? Can I am getting your
    associate link for your host? I want my website loaded up as quickly as yours
    lol

    Also visit my page: Stretch Marks

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Thank you, I've recently been searching for information approximately this subject for a while and yours is the best I've came upon so far.

    However, what in regards to the bottom line?
    Are you certain concerning the supply?

    Also visit my homepage :: Pirater un compte facebook

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. This is a topic that is close to my heart... Cheers!
    Where are your contact details though?

    Here is my blog post; Psn Code Generator

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Thank you for the good writeup. It in fact was a amusement account it.
    Look advanced to far added agreeable from you!

    However, how could we communicate?

    Feel free to surf to my web blog - unknown

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Hi there! I'm at work browsing your blog from my new iphone! Just wanted to say I love reading through your blog and look forward to all your posts! Carry on the outstanding work!

    my web-site: tattoo removal Cream Reviews

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Hello my loved one! I wish to say that this article is awesome, great written and come with
    almost all important infos. I would like to peer more posts like this .


    Also visit my web blog - coconut oil for hair

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Wow! At last I got a web site from where I be able to genuinely take helpful facts concerning my study and knowledge.


    Feel free to visit my blog ... Unknown

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. I just like the helpful info you supply in your articles.

    I'll bookmark your blog and take a look at once more right here regularly. I'm rather certain
    I'll learn many new stuff right here! Good luck for the next!

    Feel free to surf to my blog - Unknown

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  24. Does your website have a contact page? I'm having trouble locating it but, I'd like to shoot you
    an email. I've got some ideas for your blog you might be interested in hearing. Either way, great website and I look forward to seeing it grow over time.

    my site Microsoft Office Gratuit

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  25. Wow, wonderful blog structure! How lengthy have
    you ever been running a blog for? you make running a blog look easy.

    The entire look of your web site is fantastic, as smartly as the
    content material!

    Here is my web page - PS3 Jailbreak

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  26. It's awesome to visit this web site and reading the views of all mates regarding this article, while I am also keen of getting familiarity.

    Here is my website http://deliaybb.momaroo.com/772734741/hardwood-flooring-Advantages--cons

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  27. Wow, this paragraph is nice, my sister is analyzing such things, so I am
    going to tell her.

    my site; World Of Tanks Hack

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  28. Does your website have a contact page? I'm having problems locating it but, I'd like to shoot you an email.
    I've got some creative ideas for your blog you might be interested in hearing. Either way, great blog and I look forward to seeing it develop over time.

    my page Microsoft points

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  29. I like the helpful information you supply for your articles.
    I'll bookmark your blog and take a look at again here frequently. I'm relatively sure I will be informed lots of new stuff right here!
    Best of luck for the following!

    Feel free to surf to my web page: how to jailbreak a ps3

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  30. Whats up this is somewhat of off topic but I was wanting to know
    if blogs use WYSIWYG editors or if you have to manually code with HTML.
    I'm starting a blog soon but have no coding knowledge so I wanted to get guidance from someone with experience. Any help would be enormously appreciated!

    Feel free to visit my homepage - The Interlace

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  31. I blog often and I seriously appreciate your information. This article has really peaked
    my interest. I am going to take a note of your blog and keep checking for new information about once a week.
    I subscribed to your Feed too.

    My weblog Dragon City Cheat Engine

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  32. you are really a good webmaster. The website
    loading velocity is amazing. It sort of feels
    that you're doing any distinctive trick. In addition, The contents are masterpiece. you've
    done a magnificent activity on this subject!

    Feel free to visit my webpage; League Of Legends Hack

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  33. I always spent my half an hour to read this blog's articles all the time along with a cup of coffee.

    my website ... Code Psn Gratuit

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  34. What i don't realize is in fact how you're not really a lot
    more smartly-favored than you may be right now.
    You are very intelligent. You recognize thus significantly in terms of this topic, produced me in my opinion believe it from a lot of various
    angles. Its like men and women aren't involved unless it is one thing to accomplish with Woman gaga! Your individual stuffs outstanding. Always take care of it up!

    my web site :: World Of Tanks Hack

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  35. Heya this is kind of of off topic but I was wanting to
    know if blogs use WYSIWYG editors or if you have to manually
    code with HTML. I'm starting a blog soon but have no coding expertise so I wanted to get guidance from someone with experience. Any help would be greatly appreciated!

    Feel free to visit my web-site; Minecraft Gift Code Generator ()

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  36. I visited various sites but the audio quality for audio songs existing at this website is in fact superb.


    my blog post: Psn Code Generator

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  37. Wow, this post is good, my sister is analyzing these things, so I am going to convey
    her.

    Here is my blog post Code Psn Gratuit

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  38. Sweet blog! I found it while browsing on Yahoo News. Do you
    have any tips on how to get listed in Yahoo News?
    I've been trying for a while but I never seem to get there! Thank you

    my web blog: Minecraft Crack

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  39. Paragraph writing is also a excitement, if you be familiar
    with after that you can write if not it is complex to write.


    My web blog; Ps3 Jailbreak Software

    ΑπάντησηΔιαγραφή